Van Leeuwerik ga je kwinkeleren (2024)

Van Leeuwerik ga je kwinkeleren

Dat het nieuwe bier van de stichting uitmuntend smaakt, meent Alex Wieland. Maar als woordvoerder van Stichting Historische Gewassen Natuur(lijk) Zeeuws moet hij het ook wel zeggen om het bier te verkopen. Niet om er zelf of als stichting rijk mee te worden, maar om historische gewassen opnieuw in de markt te zetten en (akker)natuur in stand te houden. Het telen van oude, in onbruik geraakte gewassen levert bijzondere en lekkere bieren, broden en pannenkoeken op. En proeven met historische gewassen kunnen in de nabije toekomst belangrijk zijn. Want ze brengen minder op per hectare, maar kunnen wel beter tegen ziektes en hoeven niet te worden bespoten met gewasbeschermingsmiddelen.

Ideaal pauzebier

Met de Leeuwerik Saison vraagt Historische Gewassen Natuur(lijk) Zeeuws – net als eerder met de tripel Patrijske – aandacht voor levend erfgoed. De presentatie van het bier toont volgens de stichting aan dat met aandacht voor én hulp van de natuur grondstoffen voor heel lekkere producten zijn te telen. Wieland en zijn stichtingscompanen Harm van Hoeve en Mark Dobbelaar kozen voor een Saison, omdat dat bier goed past bij alle doelstellingen.

Saisonbieren werden vroeger ’s zomers, vooral in Wallonië, gedronken door landbouwers tijdens pauzes op het veld. Net als bij Engelse Farmhouse-ales zijn er nostalgische associaties met akkerbouwers en historische manieren om oude gewassen op het land te bewerken. Bovendien zijn de ontwikkelaars van het bier er in geslaagd de Leeuwerik veel duurzamer te brouwen dan ‘normale bieren’. Ze slaagden daarin door het bier niet te mouten.

Als bier niet gemout hoeft te worden, is er veel minder water nodig en blijft de uitstoot van CO2 beperkt. Voor het eerste brouwsel van 2300 liter ging bijna anderhalve ton minder koolstofdioxide de lucht in dan voor een gemout bier het geval zou zijn geweest. Het halen van die doelstelling kostte jaren voorbereiding en geduld. Het begon met een gift van het het Centrum Genetische Bronnen Nederland, die historische zaden beschikbaar stelden van rassen die niet in de handel verkrijgbaar zijn.

Ook daarna kon de stichting een beroep doen op een hele reeks instellingen, deskundigen en vrijwilligers, benadrukt Alex Wieland als een van de initiatiefnemers van de Leeuwerik. De provincie, North Sea Port en watermaatschappij Evides stelden (en stellen) proefvelden beschikbaar in regio’s met diverse grondsoorten in onder meer de Koegorspolder, Grenspark Groot Saeftinghe en waterwin- en natuurgebied De Schommeling.

De deskundige die het meest aan de smaak en het brouwproces bijdroeg, was ongetwijfeld Chris Wisse, een uit Westdorpe afkomstige brouwmeester van Jopen. Die speciaalbierproducent werkte vaker samen met de Universiteit en de Hogeschool Gent aan alternatieve brouwprocessen met alternatieve granen. En Wisse stelde er een eer in om een bier te maken waarin meerdere ’tot 7000 jaar oude granen’ een bijdrage leveren aan de smaak.